Son yıllarda Suriye, iç savaşın yarattığı yıkımla birlikte uluslararası siyasetin de en önemli merkezlerinden biri haline geldi. Bu bağlamda, Suriye'nin lideri Beşar Esad, başta Rusya olmak üzere birkaç ülkenin desteğini alarak yönetimini sürdürmeye çalışıyor. Ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu destek konusunda ne ölçüde kararlı olduğu, bölgedeki dinamikleri köklü bir şekilde etkileyen bir mesele olarak öne çıkıyor. Putin’in Esad’ı Suriye'den vazgeçmemesi, Rusya'nın Orta Doğu’daki hâkimiyetini güçlendirirken, Suriye’nin devamsız ve istikrarsız yapısını da sürdürüyor.
Esad, 2010 yılında Suriye'deki iç savaşın patlak vermesiyle birlikte giderek aldığı uluslararası destek sayesinde iktidarını korumayı başardı. İlk başlarda protestolarla başlayan olaylar, daha sonrasında büyük bir çatışmaya dönüştü ve Suriye’nin çoğu bölgesi, farklı güçlerin kontrolü altına geçti. Rusya, 2015 yılında Suriye’ye asker göndererek Esad’ın iktidarını koruma misyonuna destek verdi. Bu adımlarıyla birlikte Rusya, Suriye’de güçlü bir pozisyon elde etmiş oldu.
Putin, Esad’a olan desteğinin arkasında yalnızca askeri bir hedefin olmadığını, aynı zamanda ekonomik ve jeopolitik stratejilerin de yattığını biliyor. Suriye, Orta Doğu'daki enerji ve ticaret yollarının kesişim noktasıdır. Bu nedenle, Rusya'nın Suriye'deki başarıları, bölgedeki enerji kaynaklarına erişim açısından da son derece önemlidir. Ayrıca, Suriye üzerinden Akdeniz'e çıkış noktası edinmek, Rusya’nın global konumunu da pekiştirmektedir.
Rusya’nın tutumunun etkileri sadece askeri alanla sınırlı kalmamaktadır. Suriye’nin yeniden inşası sürecinde, Rus şirketlerinin ekonomideki rolü giderek artmaktadır. Esad rejimi, bu süreçte yeniden yapılandırma için gerekli kaynakları bulmakta zorlandığı için, Rusya’nın desteğine ihtiyaç duymaktadır. Bu bağlamda, Putin’in Esad ile olan iş birliğini kesmek istemediği anlaşılmaktadır. Esad'ın iktidara gelmesinden bu yana Rusya'nın stratejik çıkarları, yalnızca askeri bir baskıyla sonuçlanmamış, ekonomik ilişkiler de derinleşmiştir.
Öte yandan, Esad’ın düşüşü, Rusya’nın Orta Doğu’daki hâkimiyetini tehlikeye atabilir. Bu nedenle Putin, Esad’ın iktidarını koruması için her türlü çabayı sarf etmeye devam edecektir. Diğer yandan, iç savaşın sona ermesi ve Suriye’nin yeniden inşası, uluslararası toplumu yakından ilgiliyor. Ancak Suriye’nin geleceği hala belirsizliğini koruyor. Esad’ın hükümetinin meşruiyeti üzerine devam eden tartışmalar, Suriye’nin istikrarsızlığının artmasına neden olabilir.
Sonuç olarak, Putin’in Esad ile ilişkisi, Suriye’nin geleceğini şekillendiren önemli bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Rusya’nın Esad’a verdiği destek, sadece iki ülkenin ilişkisi ile sınırlı kalmayıp, Orta Doğu’daki dengeleri de etkiliyor. Suriye, savaşın bitişiyle birlikte bir barış sürecine girebilir, ancak bunun ne derece başarılı olacağı konusunda birçok soru işareti hâlâ var. Önümüzdeki süreçte, Rusya'nın stratejik adımları ve Esad'ın yönetim üzerine alacağı kararlar, Suriye’nin geleceğini belirleyecek en kritik etkenler arasında yer alıyor.
