İstanbul’un sofralarını süsleyen taze fasulye, bu yıl tarihi bir artışla fiyatlarıyla dikkat çekiyor. Ülke genelinde gıda fiyatlarındaki artışa paralel olarak, taze fasulye fiyatlarındaki yüzde 50’ye varan zam, vatandaşları derinden etkiledi. Haliç ve Tahtakale gibi pazarlarda yapılan incelemelerde bu artışın sebepleri ve etkileri gözler önüne serildi. Gıda fiyatlarının yükselmesinin, mevsimsel koşlar, girdi maliyetleri ve küresel iklim değişikliği gibi etkenlerle bağlantılı olduğu belirtiliyor.
Taze fasulye, özellikle yaz aylarının vazgeçilmez bir sebzesi olmasına rağmen, bu yıl İstanbul'daki iklim koşulları çiftçileri zorladı. Uzun süreli aşırı sıcaklar, nem oranındaki dalgalanmalar ve kuraklık, taze fasulye üretimini olumsuz etkiledi. Tarım uzmanları, bu yılki taze fasulye rekoltesinin geçen yılın altında kalacağını öngörüyor. Çiftçiler, ürünlerini yetiştirirken artan girdi maliyetleriyle de başa çıkmakta güçlük çekiyor. Gübre, mazot ve işçilik maliyetlerinin artışı, ürün fiyatlarına doğrudan yansıyor. Özellikle İstanbul'un dışındaki tarım alanlarında yaşanan bu olumsuz koşullar, taze fasulye üretimini ciddi anlamda etkiliyor.
Fiyatlardaki bu olağanüstü artış, İstanbul’luların alışveriş tercihlerini de değiştirmeye başladı. Taze fasulyenin yanı sıra alternatif sebzelere yönelim artıyor. Pazar esnafı, taze fasulyenin fiyatının bir anda artmasının bazı müşterilerde tedirginlik yarattığını ifade ediyor. Bir esnaf, “Geçen sene bu mevsimde 10 TL’den sattığımız taze fasulye, şimdi 15-20 TL arasında satılıyor. İnsanlar artık ne alacaklarını şaşırdı,” diyerek mevcut durumu özetliyor. Bu durum, sadece taze fasulye değil, genel olarak sebze ve meyve piyasasını da olumsuz etkiliyor.
Uzmanlar, fiyatların bu kadar artmasının yalnızca üretim azlığından kaynaklanmadığını, aynı zamanda genel ekonomik duruma ve tüketici davranışlarına da bağlı olduğunu vurguluyorlar. Alışverişe çıkan ailelerin harcama planlarında kısıtlamalar yapması, biraz daha ucuz ve daha bol bulunan sebze-meyve alternatiflerine yönelmelerine yol açtığı belirtiliyor. Bu da, taze fasulye gibi geleneksel ürünlerin satışlarını olumsuz etkiliyor.
Üstelik, bu durumun uzun vadede üretim ve tüketim alışkanlıklarını da değiştirebileceği belirtiliyor. Şu anda İstanbul’daki bazı pazarlar ve süpermarketlerde taze fasulye raflarında yaşanan bu boşluk, taze fasulye yetiştiricilerini yeni çözümler aramaya yönlendiriyor. Çiftçiler, alternatif ürünler yetiştirmek veya hızlı büyüyen sebzelerde yoğunlaşmak gibi stratejiler geliştirme çabası içinde.
Taze fasulye fiyatlarındaki bu olağandışı artış, yalnızca fiyatları değil, aynı zamanda çiftçilerin gelecekteki planlarını da etkiliyor. Geçimlerini tarımdan sağlayan pek çok aile, şu anki girdi maliyetlerini dengelemek ve ürünlerini sağlıklı bir şekilde pazara sürmek için yoğun çaba sarf ediyorlar. Geride bıraktığımız yaz aylarında başlayan bu serüven, tüketici ve üretici arasında yeni bir olgunun doğmasına zemin hazırlıyor. Hem birlikte çalışarak hem de birlikte tüketerek yaşanabilecek bu değişim, taze fasulyenin geleceği açısından önemli bir dönüm noktası olabilir.
Sonuç olarak, İstanbul’da taze fasulyeye gelen bu yüksek zam, yalnızca bir tarım ürününe değil; aynı zamanda oluşturduğu ekosistemle birlikte tüm gıda pazarına etki eden bir unsura dönüşme yolunda ilerliyor. Tüketiciler alışverişlerini düzenlerken dikkatli olmalı, üreticiler de pazar şartlarına uygun stratejiler geliştirerek bu süreci en az hasarla atlatmak için çabalarını artırmalı. Böylece, taze fasulye ve diğer tarım ürünleri için daha sağlıklı, güvenilir ve istikrarlı bir pazar ortamı yaratılabilir.
